ﮐﺎﺷﯽ ﻟﻌﺎﺏﺩﺍﺭ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﺎﺭ، ﺧﺮﮔﻮﺵ ﻭ
ﻻﮎﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﮕﺎﺭﻩﺍﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﺫﯾﻦ
ﮐﺘﺎﺏ ﻋﺠﺎﺋﺐ ﺍﻟﻤﺨﻠﻮﻗﺎﺕ ﻭﻏﺮﺍﺋﺐ
ﺍﻟﻤﻮﺟﻮﺩﺍﺕ
ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺯﮐﺮﯾﺎﯼ ﻗﺰﻭﯾﻨﯽ، ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺳﺪﻩ
۱۳ ﻣﯿﻼﺩﯼ
ﻣﺎﺭ، ﻧﻮﻋﯽ ﺣﯿﻮﺍﻥ ﺧﺰﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ
ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﺰﯾﺪﻥ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﻣﯽﮐﺸﺪ.
ﻣﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺭﺩﻩ ﺳﻮﺳﻤﺎﺭﯾﺎﻥ
)Sauropsid (، ﺯﯾﺮﺭﺩﻩٔ ﺩﻭﮐﺎﻭﺍﻥ
)Diapsida (، ﻓﺮﻭﺭﺩﻩ
ﭘﻮﻟﮏﺳﻮﺳﻤﺎﺭﺷﮑﻼﻥ
)Lepidosauromorpha (، ﺑﺎﻻﺭﺍﺳﺘﻪٔ
ﭘﻮﻟﮏﺳﻮﺳﻤﺎﺭﺍﻥ )Lepidosauria (،
ﺭﺍﺳﺘﻪٔ ﭘﻮﻟﮏﺩﺍﺭﺍﻥ )Squamata (،
ﺯﯾﺮﺭﺍﺳﺘﻪٔ ﻣﺎﺭﺍﻥ )Serpentes ( ﺍﺳﺖ.[۱]
ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻤﺎﺷﺎﯼ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﯽ
ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ ﻣﮑﺎﻥﻫﺎﯼ ﻭﯾﮋﻩﺍﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ
ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺎﺭﺳﺮﺍ.
ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﺎﺭ
ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ۴۰۰۰ ﻧﻮﻉ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﺭ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺧﺸﮑﯽ ﻭ ﺯﯾﺮ ﺯﻣﯿﻦ ﻭ
ﺩﺭ ﺁﺏ ﻭ ﮔﺎﻫﯽ ﻫﻢ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ
ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺍﯾﻦ ﺧﺰﻧﺪﻩ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺩﺭ
ﻫﻤﻪ ﺟﺎﯼ ﮐﺮﻩ ﺯﻣﯿﻦ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﻨﺎﻃﻖ
ﻗﻄﺒﯽ ﻭ ﺑﺮﺧﯽ ﺟﺰﯾﺮﻩﻫﺎ، ﯾﺎﻓﺖ
ﻣﯽﺷﻮﺩ. ﻃﻮﻝ ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎﺭ ﺣﺪﻭﺩ
۷ ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﮐِﺮﻡ
ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ.
ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﭼﻤﺒﺎﺗﻪﺯﻥ )ﻓﺸﺎﺭﺩﻫﻨﺪﻩ (
ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﭼﻤﺒﺎﺗﻪ ﺯﻥ ﺑﺰﺭﮒﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ
ﺩﻧﯿﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﯿﺘﻮﻥ ﻫﺎ ﻭ ﺑﻮﺍﻫﺎ
ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺁﻧﻬﺎ ﻏﯿﺮﺳﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ
ﺣﯿﻮﺍﻧﺎﺕ ﺩﯾﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻓﺸﺎﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﻭ ﻟﻪ
ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﭘﺎ ﺩﺭﻣﯽﺁﻭﺭﻧﺪ. ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺟﻤﻊ
ﺷﻮﻧﺪﻩ ﺩﻭﺭ ﺷﮑﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻣﯽﭘﯿﭽﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ
ﺗﺪﺭﯾﺞ ﺣﻠﻘﻪ ﺭﺍ ﺗﻨﮓ ﺗﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ
ﺷُﺶﻫﺎ ﺩﯾﮕﺮ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺑﺎﺯ ﺷﺪﻥ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ؛
ﺩﺭﻧﺘﯿﺠﻪ ﺣﯿﻮﺍﻥ ﺧﻔﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ. ﺁﻧﻬﺎ ﻧﯿﺰ
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺟﻮﯾﺪﻥ
ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺷﮑﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﯾﮑﺒﺎﺭﻩ ﻣﯽﺑﻠﻌﻨﺪ.
ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺳﻤﯽ
ﺣﺪﻭﺩ ۷۰۰ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﺯ ۳۲۰۰ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ
ﺩﻧﯿﺎ ﺯﻫﺮﯼ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﺎﺭ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻼﮐﺖ
ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ. ﯾﮏ ﻣﺎﺭ ﺯﻫﺮﯼ ﺳﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﻃﺮﯾﻖ ﻧﯿﺸﻬﺎﯾﺶ ﮐﻪ ﯾﺎ ﺗﻮﺧﺎﻟﯿﻨﺪ ﻭ ﯾﺎ ﺷﯿﺎﺭ
ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺰﺭﯾﻖ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺯﻫﺮ
ﺗﺰﺭﯾﻖ ﺷﺪ ﻣﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﺪ ﺗﺎ
ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺶ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺑﻠﻌﯿﺪﻩ ﺷﺪﻥ ﺑﻤﯿﺮﺩ.
ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺳﻤﯽ
ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ ۷۲۵ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺳﻤﯽ ﺩﺭ
ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ، ﺗﻨﻬﺎ ۲۵۰ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ
ﮐﺸﺘﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻧﯿﺶ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﻃﻮﺭ
ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺍﺳﺘﺮﺍﻟﯿﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻧﯿﺶ ﻣﺎﺭ
ﮐﺸﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﻫﻨﺪ، ﺩﺭ
ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ۲۵۰ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﺎﺭﮔﺰﯾﺪﮔﯽ ﺛﺒﺖ
ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ۵۰ ﻫﺰﺍﺭ ﺗﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ
ﻣﺮﮒ ﻣﯽﺷﻮﺩ.[۲]
ﺩﻧﺪﺍﻥﻫﺎﯼ ﻧﯿﺶ ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺯﻫﺮﯼ، ﺩﺭ
ﻓﮏ ﺑﺎﻻﯼ ﺩﻫﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ
ﻏﺪﻩﻫﺎﯼ ﺳﻤّﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺮ ﻣﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺑﺎ ﮐﺸﯿﺪﻥ ﺩﻧﺪﺍﻥ ﻣﺎﺭ، ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ ﺑﺮﺍﯼ
ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﺧﯿﺎﻝ ﺁﺳﻮﺩﻩ ﺍﺯ ﻧﯿﺶ ﻣﺎﺭ
ﺯﻫﺮﯼ ﺩﺭ ﺍﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﺩﻧﺪﺍﻥﻫﺎﯼ
ﻧﯿﺶ ﺩﺭ ﺩﻫﺎﻥ ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺯﻫﺮﯼ ﻣﺠﺪّﺩﺍً
ﺭﻭﯾﺶ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﻣﺎﺭ ﺯﻫﺮﯼ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺍﯾﻦ
ﻧﯿﺶﻫﺎ ﺯﻫﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺪﻥ ﺷﮑﺎﺭ ﺧﻮﺩ
ﺗﺰﺭﯾﻖ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﯽﮐﻮﺷﺪ ﺗﺎ
ﺟﺎﻧﺶ ﺭﺍ ﺑﮕﯿﺮﺩ ﯾﺎ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ ﻭ
ﺑﯽﻫﻮﺵ ﺳﺎﺯﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺧﯿﺎﻝ ﺭﺍﺣﺖ ﺑﻪ
ﺧﻮﺭﺩﻥ ﮔﻮﺷﺘﺶ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ. ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ
ﺯﻫﺮﯼ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻧﯿﺶ، ﺩﻧﺪﺍﻥ ﻧﯿﺰ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ، ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺯﻫﺮﯼ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ
ﻧﯿﺶ ﺯﺩﻥ ﮔﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ.
ﻣﺎﺭ ﺯﻧﮕﯽ
ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻣﺎﺭ ﺯﻧﮕﯽ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﻪ ۱۲ ﻧﻮﻉ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ
ﺯﻧﮕﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺯﻧﮕﻮﻟﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻪ ﺩﻡ
ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ
ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺩﺍﺩ. ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺩﻡ ﺍﯾﻦ ﻣﺎﺭ
ﻃﻮﺭﯼ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ
ﺣﺮﮐﺖ ﻭ ﺟﻨﺒﯿﺪﻥ ﺻﺪﺍﯼ ﺯﻧﮓ ﺩﺭﺁﯾﺪ ﻭﻟﯽ
ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺻﺪﺍﯼ ﺍﺻﻠﯽ ﺯﻧﮕﻮﻟﻪ ﺩﻡ
ﻣﺎﺭ ﺑﺮ ﺍﺛﺮ ﻟﺮﺯﺵ ﺩﻡ ﺗﻮﺳّﻂ ﺧﻮﺩ ﻣﺎﺭ،
ﺗﻨﻬﺎ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯽﭘﺬﯾﺮﺩ ﮐﻪ ﻣﺎﺭ ﺍﺯ
ﭼﯿﺰﯼ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺧﻄﺮ ﺑﮑﻨﺪ.
ﺍﻓﻌﯽ
ﺍﻓﻌﯽ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﻏﺮﺑﯽ ﺁﺳﯿﺎ
ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮﺩ، ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎﺭ ﺯﻧﮕﯽ ﺍﺳﺖ.
ﻫﺮ ﺩﻭﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺯ ﺟﻠﻮ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ،
ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﺍﺯ ﺳﻤﺖ ﭘﻬﻠﻮ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺍﻓﻌﯽﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﺯﻫﺮﯼ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ
ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺗﻐﺬﯾﻪ
ﺭﮊﯾﻢ ﻏﺬﺍﯾﯽ ﻣﺎﺭﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ
ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ،ﮔﻮﻧﻪ ﻭ ﺍﻗﻠﯿﻢ ﻭﺟﻐﺮﺍﻓﯿﺎ
ﺗﻐﯿﯿﺮﻣﯿﮑﻨﺪﻭ ﻃﯿﻒ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺍﺯ
ﭘﺴﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺍﻥ،ﺣﺸﺮﺍﺕ ﻭ ﻣﺎﻫﯽ ﻫﺎ ﺭﺍ
ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯿﺸﻮﺩ.
ﮔﻮﻧﻪ
ﻣﺎﺭ ﺩﺭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ
ﻣﺎﺭ ﭘﺮﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﺁﯾﯿﻦ ﮐﺎﮐﻮﻟﮑﺎﻥ، ﺁﯾﯿﻦ
ﻣﺎﯾﺎﻫﺎ، ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺍﯾﻦ ﺁﯾﯿﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ
ﻣﯽﺭﻓﺖ.[۳]
ﻣﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﮐﻬﻦ ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ،
ﺭﻭﯼ ﺷﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﺿﺤﺎﮎ، ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ
ﺳﺘﻤﮕﺮ، ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺰﺋﯽ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺍﻭ،
ﻭ ﺩﺭﺑﺮﺍﺑﺮ ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﺶ، ﭘﺲ ﺍﺯ ﺧﺪﻣﺖ
ﺷﯿﻄﺎﻥ ﺩﺭ ﻟﺒﺎﺱ ﯾﮏ ﺁﺷﭙﺰ ﺑﻪ ﻭﯼ،
ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ.[۴]
ﻣﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﺼﺮﯼﻫﺎ، ﯾﻮﻧﺎﻧﯽﻫﺎ
ﻭ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻧﯿﺰ، ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﯼ
ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﺁﯾﯿﻨﯽ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﯽ ﺧﺎﺻﯽ
ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ]ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﻣﻨﺒﻊ[
ﭘﺎﻧﻮﯾﺲ
.1 ↑ ﺑﺮﺍﺑﺮﻫﺎﯼ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺑﺮﭘﺎﯾﻪٔ:
ﻋﻄﺮﯼ، ﻣﺮﺗﻀﯽ، ﻭﺍﮊﻩﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻮﻡ
ﺯﯾﺴﺘﯽ، ﺩﻭﺟﻠﺪﯼ، ﻫﻤﺪﺍﻥ: ﺍﺩﺍﺭﻩ
ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﻮﻋﻠﯽﺳﯿﻨﺎ،
.۱۳۸۴
.2 ↑ Sinha, Kounteya (25 July
2006). "No more the land of
snake charmers..."
. The Times of India.
.3 ↑ ﺍﺭﺍﺑﻪ ﺧﺪﺍﯾﺎﻥ، ﺍﺭﯾﺶ ﻭﻭﻥ
ﺩﻧﯿﮑﻦ، ﭼﺎﭖ ﺳﻮﻡ،۱۳۵۸ ، ﺗﻬﺮﺍﻥ،
ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻧﺎﺻﺮﺧﺴﺮﻭ
.4 ↑ ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﯼ ﺑﺮ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎﯼ
ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ، ﻣﺤﻤﺪ ﺷﺮﻓﯽ ﮐﺎﺯﺭﻭﻧﯽ،
ﺗﻬﺮﺍﻥ، ﻧﺸﺮ ﺁﺭﯾﺎ، ﭼﺎﭖ
ﺩﻭﻡ:ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ۱۳۸۴
ﺟﺴﺘﺎﺭﻫﺎﯼ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ
ﺧﺰﻧﺪﮔﺎﻥ
ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺎﺭﻫﺎ
ارسال نظر برای این مطلب
درباره ما
اطلاعات کاربری
جک.لطیفهآرشیو
آمار سایت